Thumbnail

Elosegiko txapel-fabrikan lan egiten duten emakumeak.

Group N
Date -
Origin -
Brand -
Source (GFA) Gipuzkoako Foru Aldundia
License Copyleft

Normativa-laboral (Lan-araudia)

Gipuzkoako lan-araudiaren historiak, emakumeen eskubideen ikuspegitik, berdintasunerako bidean egin diren urratsak islatzen ditu, nahiz eta oraindik ere erronka guztiei ez dien erantzun. 1900ean, Lan Istripuen Legea onartu zen. Legeak emakume langileak barne hartu zituen, baina mugekin. 1912ko Aulkiaren Legeak langile emakumeei saltokietan eta biltegietan eserlekuak ematera behartzen zuen.

Bigarren Errepublikan (1931-1936), gizonen eta emakumeen arteko berdintasun juridikoa ezarri zen lan-eremuan, eta ezkontzagatiko kaleratzea debekatu eta amatasun-asegurua ezarri zen.

Frankismoan (1939-1975), atzera egin zen emakumeen lan-eskubideetan. 1938ko Lanaren Foruak emakume ezkondua “tailerretik eta fabrikatik askatzea” bilatzen zuen. 1961ean, Emakumearen Eskubide Politiko, Profesional eta Lanekoei buruzko Legea onartu zen; diskriminazio batzuk ezabatu zituen, baina ez guztiak.

Eta demokraziarako trantsizioan, 1978ko Konstituzioak berdintasuna ezarri zuen legearen aurrean, sexuagatiko diskriminaziorik gabe. 1980an, Langileen Estatutuak lan-harremanetan diskriminazioa debekatu zuen.

Berrikiago, 2007an, Emakumeen eta Gizonen Berdintasun Eragingarrirako Lege Organikoa onartu zen, arlo guztietako diskriminazioa ezabatzea helburu duena, baita lanekoa ere. Emakundek, Emakumearen Euskal Erakundeak, berebiziko garrantzia izan du lan-arloko berdintasunaren sustapenean, 1988an sortu zenetik. Aipatutako aurrerapausoak eta beste batzuk egin badira ere, oraindik ere soldata-arrakala eta lanbide-bereizketa ez dira guztiz desagertu. 2019an, Euskal Autonomia Erkidegoko soldata-arrakala % 21,2koa zen, baina behera egin du azken urteetan.