Thumbnail

Group L
Date c. 1930
Origin Beasain
Brand Legia Euskalduna
Source (GFA) Gipuzkoako Foru Aldundia
License Copyleft

Letrero (kartela)

Publizitate modernoa sortu zenetik, etengabekoak izan dira sexismoa eta genero-diskriminazioa, nahiz eta azken hamarkadetan aldaketa esanguratsuak gertatu diren. 1950eko eta 1960ko hamarkadak publizitatearen “urrezko arotzat” hartzen dira, baina garai hartan sexismoak gora egin zuen, marketineko tresna gisa.

Aldi horretan, emakumeak sarritan etxekoandre otzanen gisa irudikatzen ziren, etxea garbi edukitzea eta senarrei atsegin ematea beste helbururik gabekoak. Emakumeen sexualitatea salmenta-tresna gisa erabiltzen zen, edozein aitzakiarekin. Emakumeak sexu-objektu bihurtu zituen horrek. Iragarkiek genero-estereotipo kaltegarriak betikotzen zituzten, gizonak autoritate gisa eta emakumeak mendeko gisa erakusten baitzituzten.

Garai hartako iragarki sexisten artean, genero-indarkeria sustatzen zuen publizitatea ere bazegoen, esate baterako, Lucky for men-en Espainiako iragarki bat; emakumeek senarrengandik nahi zutena lortzeko “negar pixka bat” egin behar zutela iradokitzen zuten iragarkiak; edo emakumeak mendeko posizioetan edo gizonen eskuez ukituta erakusten zituzten irudiak.

Egoerak hobera egin duen arren, publizitatean sexismoak arazo izaten jarraitzen du. 2018an egindako ikerketa batean, Emakundek Aitaren Eguneko eta Amaren Eguneko kanpainen 250 iragarki aztertu zituen, eta publizitatean arrasto sexistak ez direla desagertu utzi zuen agerian. Publizitateak genero-rol tradizionalak esleitzen jarraitzen du, batez ere garbiketa-produktuen eta etxetresna elektrikoen iragarkietan.

Azken urteotan, ahaleginak egin dira arazoari aurre egiteko. Marka batzuek, esate baterako, Budweiserrek, emakumeen gorputzak kartel gisa erabiltzen zituzten beren mezuak erakusteko, eta aspaldiko iragarki sexistak berrikusi eta eguneratu dituzte, balio berdinzaleagoak islatzeko. Publizitate sexistak gizartean duen eragin negatiboari buruzko kontzientzia areagotu da. Hala ere, aurrerapenak aurrerapen, publizitatean sexismoaren aurkako borroka erronka garrantzitsua da gaur egun ere.